پهپاد یاسر از جستجوگر دریا تا فتح آسمان اسرائیل
پهپاد یاسر از مطرح‌ترین پهپادهای نظامی ایران است که بر پایه مهندسی معکوس از پهپاد اسکن ایگل آمریکا ساخته شده است.
در حدود دو دهه پیش پهپادی تجاری در صنعت ماهیگیری و ماموریت‌های هواشناسی به نام اسکن‌سیا یا جستجوگر دریا مشغول به کار بود که به‌خاطر جثه کوچک و انعطاف‌پذیری ذاتی که داشت مورد توجه شرکت بوئینگ قرار گرفت.
اسکن‌سیا با همکاری شرکت بوئینگ و اینستو با مشخصاتی جدید نخستین تجربه پرواز خود را با نام اسکن‌ایگل در سال ۲۰۰۵ تجربه کرد. این پهپاد شناسایی با وجود پرواز در ارتفاع پایین آنقدر جذابیت داشت که کانادا و استرالیا نیز از این پهپاد کوچک، با قدرت پرواز طولانی و البته کم هزینه در ارتش خود استفاده کنند.
برای پرتاب این عقاب فلزی نیازی به فرودگاه نبود و یک لانچر پنوماتیکی برای پرتاب آن به آسمان کفایت می‌کرد. درعین حال اسکن‌ایگل علاوه بر سیستم پرتاب، دارای یک ترمینال ویدیویی از راه دور، یک ایستگاه زمینی و یک سیستم بازیابی نیز بود که متقاضیان برای یک پکیج کامل از آن به همراه سه پهپاد دیگر از همین مدل، باید ۳/۲ میلیون دلار هزینه می‌کردند.
از آن زمان به بعد اسکن‌ایگل شاهد چند نسخه بهتر از خودش نیز شد و توانست در قالب نسخه سفارشی تجهیزات اپتیکی و حتی افزایش سقف پرواز بیشتری را تجربه کند. این پهپاد دوست داشتنی هنوز آنچنان مورد تقاضا است که می‌توان آن را بدون اجازه نیروهای نظامی نیز خریداری کرد و برای مصارف دیگر نیز به کار برد؛ لیکن اسکن‌ایگل در طول حیات پرفروغ خود دچار پیچی در سرنوشت خود شد که منجر به تولد پهپاد یاسر شد.
آنچه در این مطلب خواهید خواند:
پهپاد یاسر
تقدیر این بود که پهپاد یاسر در دوران اوج و شکوه موفقیت‌های اسکن ایگل که در سال‌های بعد از ۲۰۱۰ آغاز شده بود پا به عرصه پرواز بگذارد. تا جایی که در این فصل باشکوه از پیشرفت‌ها و موفقیت‌های اسکن‌ایگل، که به پهپاد سایه نیز معروف شده بود، پهپادهایی بودند که تا ۲ هزار ساعت پرواز را در جنگ عراق و افغانستان تجربه کرده بودند.
ناگهان در یک روز سه‌شنبه در آذر ماه سال ١٣٩١تصاویری از تلویزیون ایران پخش شد که حاکی از تسخیر یک اسکن‌ایگل در آب‌های خلیج‌فارس توسط قوای نظامی ایران بود. اگرچه آمریکایی‌ها هنوز سعی در انکار ماجرا داشتند؛ ولی بعد از گذشت ۱۳ روز که اوضاع جالب‌تر شد، مقامات ایران اعلام کردند که تا آن زمان سه اسکن ایگل را در اختیار گرفته‌اند.
آمریکایی‌ها تقاضای بازپس‌گیری پهپاد را داشتند ولی علاوه بر اینکه جواب ایران به درخواست آنها یک نه محکم بود با تلاش متخصصان ایرانی برای مهندسی معکوس اسکن‌ایگل مواجه شدند که باعث ایجاد موجی از نگرانی در راستای ارتقا توانمندی نظامی ایران با دانش آمریکایی شد.
با این وجود بسیاری ایران را ناتوان از انجام این مأموریت جدید و بزرگ می‌دانستند و به اذعان برخی دیگر، حتی تسخیر پهپاد ناشی از حادثه سقوط پهپاد در آب های ایران و دستیابی غیر مستقیم نیروی نظامی ایران به آن، غیر ممکن و غیر حقیقی بود.
تنها یک سال زمان کافی بود تا از خط تولید اسکن ایگل در ایران رونمایی شود و سرانجام در سال ۲۰۱۳ پهپادی جدید با نام پهپاد یاسر به نیروی زمینی ارتش تحویل داده شد که شباهت نزدیکی با اسکن‌ایگل داشت که چند سال بعد پهپاد یاسر به پهپاد یسیر تغییر نام داده شد.
تفاوت نسخه‌ٔ اسکن‌ایگل ایرانی که پهپاد سایه نیز نامیده می‌شد در افزودن یک مجموعه دم دوگانه برعکس از انواع دم V شکل بود ولی از نظر ابعاد و بال‌ها هنوز به سکن‌ایگل شباهت داشت که این شباهت بال ها به نوعی داغ آمریکایی‌ها را تازه کرد و بر اهمیت نگرانی آنها صحه گذاشت.
چند ماه بعد نیز یک فروند پهپاد یاسر به ویکتور بوندارف فرمانده نیروی هوایی روسیه هدیه شد تا مهر تاییدی بر موفقیت ایران در ماموریت مهندسی معکوس این پهپاد آمریکایی باشد.
از این تاریخ به بعد پهپاد یاسر روزگار پرهیجانی را در صحنه جنگ با داعش پشت سر گذاشت و سرانجام موفق به کاری شد که نامش را جهانی کرد.
ماموریت ویژه پهپاد یاسر
٢٧ تیر ماه سال ۱۳۹۵،در جریان یک رزمایش سه روزه در خاک اسرائیل، نیروهای نظامی این کشور متوجه حضور یک پهپاد ناشناخته در آسمان شدند و فی‌الفور تلاش بر نابودی آن با موشک‌های پاتریوت و حتی موشک هوا به هوا را در دستور کار خود قرار دادند؛ اما هیچ موفقیتی نصیب نظامیان اسرائیلی نشد و حتی دو موشک آنها نیز با هم برخورد کردند.
بعد از بررسی‌ها و با تاخیر یک هفته‌ای یک رسانه اسرائیلی مدعی شد این پرنده ناشناخته همان پهپاد یاسر بود که از ۶۰ کیلومتری مرکز جولان و از پایگاه حزب‌الله به هوا برخاسته است.
موفقیت این ماموریت ویژه پهپاد یاسر به معنای شکننده بودن سد سامانه دفاعی اسرائیل و امکان فتح آسمان این کشور بود.
نکته جالب این ماموریت، برخورد موشک‌های اسرائیلی به یکدیگر در حین حمله به پهپاد بود که از نظر برخی کارشناسان ناشی از اختلالی است که توسط پهپاد یاسر صورت گرفته بود و نشانگر عمق موفقیت در مهندسی معکوس ابزارهای دفاعی اسکن‌ایگل در ایران است.
مشخصات فنی
پهپاد یاسر از نوع پرنده‌های سبک شناخته می‌شود و که مشخصه ظاهری آن را با اسکن‌ایگل متفاوت می‌کند. بال رو به عقب و بخش حبابی شکل زیر دماغه برای نصب تجهیزات اپتیکی می باشد.
بیشتر بخوانید : انواع خودروهای پرنده
پهپاد یاسر بدنه‌ای از جنس مواد مرکب وزنی در حدود ۱۸ کیلوگرم دارد و با طول بال ۱/۱۹ متر و پیشران دو تیغه، می‌تواند حداکثر سرعت ۱۲۰ کیلومتر را تجربه کند. در عین حال پهپاد یاسر با سقف پرواز در حدود ۵ هزار متر به وسیله اقسام مختلف دوربین، می‌تواند به ردیابی انواع هدف‌های متحرک و ثابت بپردازد.
مشخصه خاص پهپاد یاسر مداومت پروازی در طی ۷ تا ۱۰ ساعت است که باعث شده برای آموزش پرسنل هدایت و کنترل آن، رویه‌ای خاص طراحی شود. همچنین پهپاد یاسر می‌تواند تصاویر را در زمان واقعی تا فاصله ۱۰۰ کیلومتری ارسال کند و از این لحاظ نیز کیفیت بالایی در ماموریت شناسایی خود، ارائه می کند.
ویژگی های پهپاد یاسر
ویژگی اصلی پهپاد یاسر را باید کوچک بودن آن در نظر گرفت. این ویژگی بسیار خوبی برای پهپادی است که ماموریت شناسایی را برعهده می‌گیرد.
برخی کارشناسان ابعاد بزرگ پهپاد آرکیو۱۷۰ را (با وجود قابلیت ضد رادار) یکی از عوامل مهم شناسایی و تسخیر آن توسط ایران اعلام می‌کردند در حالیکه پهپاد اسکن‌ایگل و تسخیر آن، خلاف این ادعا را به آنها اثبات کرد.
همین کوچک بودن پهپاد باعث علاقه و تمایل زیاد برای استفاده در نیروهای پارتیزان عراق و سوریه بوده و باعث شده تا شبه نظامیان شیعیان عراق از جمله جنبش مقاومت اسلامی نجباء و کتائب امام علی نیز چند فروند از آن را در اختیار داشته باشند.
در عین حال نمونه‌ای از پهپاد یاسر به عنوان یک پهپاد انتحاری در رزمایش‌ها امتحان شده که بسته به مهارت پرسنل می‌تواند با دقت موشک کروز عمل کند که این پهپاد رعد ۸۵ نامیده می‌شود.
گروه آسمان ایکس مشاور تخصصی طراحی و ساخت انواع سامانه های هدایت پذیر از دور (سهپاد)
منابع :
- theaviationist.com
- tasnimnews.com/en
- theguardian.com
- timesofisrael.com
- uasvision.com
- rt.com
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.