موشک کروز تاماهاوک (TLAM)

موشک کروز تاماهاوک با نام اختصاری TLAM (Tomahawk Land Attack Missile)، یکی از پیشرفته‌ترین موشک‌های راهبردی جهان است که توسط نیروی دریایی ایالات متحده و متحدانش به‌کار گرفته می‌شود. این موشک توانایی انجام حملات دقیق و دوربرد را دارد و از ناوها و زیردریایی‌ها پرتاب می‌شود.

تاریخچه و توسعه

توسعه موشک تاماهاوک در دهه ۱۹۷۰ آغاز شد و نخستین بار در سال ۱۹۸۴ وارد خدمت شد. هدف اصلی از ساخت آن، افزایش توان تهاجمی ناوگان دریایی در حملات زمینی بود، به‌ویژه بدون نیاز به حضور نیروهای هوایی یا زمینی در میدان نبرد.

نسخه‌های موشک تاماهاوک

نسخه	ویژگی‌ها	وضعیت
TLAM-A	مدل ابتدایی با هدایت TERCOM	بازنشسته
TLAM-C/D	نسخه ارتقایافته با کلاهک انفجاری و خوشه‌ای	بازنشسته
TLAM-E (Block IV)	مجهز به GPS، ارتباط دوطرفه، قابلیت تغییر هدف در پرواز	در حال استفاده
Block V	دقت بالا، جنگ‌افزار چندمنظوره، مقاوم در برابر جنگ الکترونیک	از ۲۰۲۱ فعال شده

مشخصات فنی تاماهاوک

• قطر: ۰٫۵۲ متر
• طول: ۵٫۵۵ متر بدون بوستر / ۶٫۲۵ متر با بوستر
• وزن هنگام پرتاب: ۱٬۳۱۵ کیلوگرم (بدون بوستر)
• نوع کلاهک: انفجاری با دقت بالا (و در برخی مدل‌ها، چندمنظوره یا ضد کشتی)
• ظرفیت محموله (Payload): ۴۵۴ کیلوگرم
• برد پرواز: بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر
• نوع هدایت: ترکیبی از GPS، INS، TERCOM و هدایت تصویری (DSMAC)
• پرتابگر: کشتی‌های جنگی سطحی و زیردریایی‌ها
• سرعت: زیرصوت (حدود ۸۸۰ کیلومتر در ساعت)
• قابلیت برنامه‌ریزی مجدد: بله (از Block IV به بعد)

ویژگی‌های تاماهاوک در میدان نبرد

• برد بسیار بلند: امکان حمله به اهداف استراتژیک دوردست
• دقت بالا: به لطف ترکیب چند نوع سامانه هدایت
• پرتاب مخفیانه: به‌ویژه از زیردریایی‌ها
• انعطاف‌پذیری: تغییر هدف در حین پرواز بر اساس اطلاعات لحظه‌ای

قابلیت‌های پیشرفته در نسخه‌های جدید

Block IV (TLAM-E):

• قابلیت ارسال تصاویر از منطقه هدف
• امکان چرخش در آسمان تا مشخص‌شدن هدف اصلی
• کاهش آسیب جانبی با هدایت دقیق

Block V:

• ارتقا یافته از نسخه‌های قدیمی
• مدل Va: قابلیت حمله به کشتی‌های متحرک (MST)
• مدل Vb: دارای سرجنگی چندمنظوره برای انواع اهداف زمینی

عملیات‌های تاماهاوک

موشک تاماهاوک در عملیات‌های بسیاری مورد استفاده قرار گرفته است از جمله:

• عملیات طوفان صحرا (۱۹۹۱)
• جنگ‌های افغانستان و عراق
• حملات دقیق به مواضع داعش در سوریه و عراق
• حملات محدود به پایگاه‌های نظامی در لیبی، صربستان و یمن
• حمله به سایت‌های هسته‌ای ایران در در نطنز، فردو و اصفهان

جمع بندی

موشک کروز تاماهاوک TLAM با توانمندی‌های دقیق، برد بالا و قابلیت برنامه‌ریزی مجدد در طول پرواز، به یکی از ستون‌های قدرت نظامی آمریکا و متحدانش در دریا تبدیل شده است. مدل‌های جدید آن نیز نشان می‌دهد که این موشک همچنان در خط مقدم نوآوری‌های نظامی باقی خواهد ماند.

---

سوالات متداول درباره موشک تاماهاوک (FAQ)