گنبد آهنین چیست و چگونه کار می کند؟

ایده ی سیستم های ضد موشک های با برد کوتاه موسوم به گنبد آهنین برای نخستین بار در سالهای مربوط به دهه ی 1990 میلادی به وسیله ی کشور اسرائیل معرفی شد.

این ایده به این دلیل به ذهن اسرائیلی ها خطور کرد که در همان سال ها حزب الله لبنان برای چند بار متوالی مرکزهایی با تجمع جمعیت را در قسمت شمالی این کشور با موشک های زیادی هدف حمله قرار داد.

با این که این حمله ها تعداد زیادی تلفات برای کشور اسرائیل در بر نداشت اما باز هم اسرائیلی ها را به این فکر فرو برد که در خود کشورشان سیستم و سامانه ای به وجود بیاورند که کوتاه برد بوده و بتواند در برابر خمپاره ها و یا راکت ها به خوبی مقاومت داشته باشد. اما آمریکایی ها اعلام کردند که احتمال این که چنین پروژه ای با موفقیت روبرو شود بسیار کم است.

در سال 2006 میلادی، باز هم حزب الله لبنان حملاتی را به کشور اسرائیل کرد که این بار جدی تر بود و کشور اسرائیل به شدت احساس خطر کرد. لذا مجددا در سال 2007 پروژه ی سامانه ی کوتاه برد ضد موشکی بر روی میز قرار گرفت و سیستم موشکی که به وسیله ی یک کمپانی موسوم به رافائل طراحی و ساخته شده بود را برای بیس اصلی این پروژه انتخاب کرده و قصد توسعه ی آن به منظور توانایی ردزنی و رهگیری راکت ها را کرد.

در نهایت در سال 2010 این گونه گزارش شد که کلیه ی تست ها و نسخه های آزمایشی مربوط به این سامانه تکمیل شده است و خیلی زود می تواند مورد استفاده قرار بگیرد.

بیشتر بخوانید : موشک بالستیک چیست؟

گنبد آهنین چیست؟

حال که مختصری راجع به تاریخچه ی این سامانه به صحبت پرداختیم نوبت به آن میرسد که ببینم این سامانه گنبد آهنین چیست؟

به طور کلی گنبد آهنین یک سامانه دفاع هوایی کوتاه برد است که قادر است راکت ها و گلوله های آن ها را مورد هدف قرار دهد و از مکان مورد نظر دفاع کند.

همان گونه که در قسمت قبلی هم گفتیم این سیستم دفاعی محصولی مشترک میان کشور اسرائیل و سازمان صنایع هوا و فضای آن با کمپانی بسیار نام آشنا در این زمینه یعنی رافائل است.

بر اساس گزارش ها بهای تمام شده و نهایی که به ازای هر آتشبار وجود دارد چیزی در حدود 50 میلیون دلار است و هزینه هایی که به ازای هر دفعه شلیک کردن آن برآورد شده است چیزی در حدود 20 هزار دلار است. این هزینه ها به شدت سنگین هستند و در برابر هزینه ای که برای این راکت ها و خمپاره ها و گلوله های آنها که بسیار ارزان قیمت هستند رقم بالایی محسوب می شوند.

به طور کلی سازوکارو مکانیسم این سامانه ی دفاعی یعنی گنبد آهنین تا حد زیادی سکرت و مسکوت باقی مانده است ولی برخی حدس و گمان ها راجع به آنها زده شده است.

در ادامه به این می پردازیم که سامانه گنبد آهنین چگونه کار میکند؟ با ما همراه باشید.

بیشتر بخوانید : موشک کروز چیست؟

سامانه‌ی گنبد آهنین چگونه کار میکند؟

بر اساس اطلاعات موجودی که در مورد سامانه ی گنبد آهنین اسرائیل موجود است و عموما به وسیله ی شرکت سازنده ی آن به صورت عمومی منتشر شده است به این نتیجه رسیده اند که گنبد آهنین از سه قسمت اصلی به وجود آمده است که این قسمت ها به شرح زیر هستند:

1. رادار ردیابی: نخستین قطعه ی این سامانه یک رادار است که از انواع رادارهای چند منظوره می باشد. این رادار ساخت التا بوده و مدل آن EL/M-2084 است. این رادار می‌تواند هواگرد‌های معمولی را در ۳۰۰ تا ۳۵۰ کیلومتری و گلوله‌های خمپاره و راکت‌ها را از ۱۰۰ کیلومتر ردیابی کند.
2. سیستم مدیریت و کنترل: مرکز برای مدیریت و تحت کنترل درآوردن سلاح که می توان به کمک آن نبرد را به راحتی تحت کنترل درآورده و مدیریت نمود این قسمت محصولی از Mprest است.این بخش که از آن به عنوان قلب سامانه یاد می شود، وظیفه ی دریافت اطلاعات از رادار، تحلیل و محاسبات و در نهایت صدور دستور شلیک رهگیر را بر عهده دارد. تحلیل اطلاعات دریافتی از رادار و محاسبات مربوط به پیش بینی محل برخورد و مسیر هدف و همچنین محاسبات مربوط به هدایت رهگیر را نرم افزار این سیستم انجام می دهد.
3. واحد پرتاپ: در نهایت هم یک بخش آتش که از یک رهگیر تامیر Tamir بهره می برد. این قسمت مستقیما به وسیله ی خود شرکت رافائل طراحی و تولید شده است.
4. تحلیل و ادامه عملیات: سیستم به موازات از هدایت موشک‌ها، به تحلیل نتایج عملیات و پیگیری موشک‌ها ادامه می‌دهد.

گنبد آهنین اسرائیل چگونه عمل میکند + ویدئو

گنبد آهنین به عنوان یکی از تکنولوژی‌های پدافند هوایی پیشرفته، به اسرائیل کمک می‌کند تا از حملات موشکی و مهاجمان مسلح محافظت کند.

نحوه ی عملکرد سامانه ی گنبد آهنین اسرائیل را می توان چنین بیان کرد:

• در وهله ی اول رادار مورد نظر یعنی EL/M-2084 می بایست یک هدف را که می تواند راکت و یا گلوله ی خمپاره باشد را پیدا کند.
• پس از این کار اطلاعات مربوط به این هدف پیدا شده به مرکز موجود برای مدیریت و تحت کنترل درآوردن سلاح فرستاده می شود.
• سیستم های کامپیوتری این مرکز به کمک داده های دریافتی لوکیشنی که هدف قرار است به آنجا برخورد داشته باشد را تعیین می کنند.
• حال اگر این لوکیشن در منطقه ی حفاظتی سامانه ی گنبد آهنین باشد فرمانی مبنی بر رهگیری برای این هدف ارسال می شود.
• اگر هدف قرار باشد در مکان هایی به زمین برخورد کند که بی خطر هستند دیگر رهگیری پرتاب نشده و شلیک نخواهد شد.در غیر این صورت اما فرمان رهگیری برای موشک این سامانه یعنی موشک تامیر فرستاده شده و آن را به سوی هدف مورد نظر ارسال می کنند. سپس حسگر این رهگیر هدف را پیدا کرده و به سوی آن حرکت می کند و در نهایت ان را از بین می برد.

در ویدئو زیر با نحوه عملکرد گنبد آهنین اسرائیل بیشتر آشنا شوید.

همچنین بخوانید : معرفی موشک های ایران