رونمایی از پهپادها و تسلیحات سپاه در پارک ملی هوافضا
توان پهپادی سپاه از ابتدا تا کنون مبتنی بر ۷ خانواده پهپاد تلاش، خانواده پهپادهای مهاجر، خانواده پهپاد ابابیل، خانواده پهپاد کرار، خانواده پهپاد صاعقه، خانواده پهپاد شاهد ۱۲۹ و خانواده پهپاد شاهد ۱۷۱ بوده که در ادامه سیر تحول پهپادی سپاه در قالب این ۷ خانواده را بر اساس آنچه که در پارک ملی هوافضا ارائه شده است را روایت خواهیم کرد.
همانطور که قبلا بیان کرده بودیم این پارک در واقع نمایشگاهی از دستاوردهای مختلف نیروی هوافضای سپاه، از آغاز شکل‌گیری تاکنون می باشد.
آنچه در این مطلب خواهید خواند:
۱- خانواده پهپادهای تلاش
این خانواده که از دو پهپاد تلاش-۱ و تلاش-۲ تشکیل شده است، در سال ۱۳۶۳ با اولین پرواز عملیاتی پهپاد تلاش-۱ متولد شد و در ادامه، کار با ساخت سه فروند از این پهپاد با بدنه فومی ادامه پیدا کرد.
در سال ۱۳۶۱ با تشکیل گردان رعد و به رسمیت شناخته شدن فعالیت پهپادی،ساخت تلاش-۱ با بدنه کامپوزیتی، ارتقاء دوربین و ارتقاء موتور، تغییر ارابه فرود به اسکی برای برخاست از روی قایق، انجام عملیات فریب در والفجر۸، تغییر زاویه نصب دوربین برای رصد عمق لجمن(لبه جلویی منطقه نبرد)،افزایش تعداد فریم و انجام پرواز دو تیمه با پهپاد تلاش ۱ ادامه پیدا کرد.
در ادامه کار و در سال ۱۳۶۵ پهپاد تلاش ۲ با بال‌ها و بدنه‌ی بزرگتر با استفاده از فایبرگلاس ساخته شد و در ادامه توسعه این خانواده، سیستم رادیویی تلاش ۱ ارتقاء پیدا کرد و باک اضافی سوخت نیز به آن افزوده شد.
پرواز سه تیمه تلاش ۱ و نفوذ به خاک عراق تا ۱۱ کیلومتر، ساخت لانچر کِشی و فرود با چتر و استفاده از پهپاد تلاش-۲ برای آموزش پدافند از دیگر اقداماتی بود که در سال ۱۳۶۵ انجام شد تا آنکه در نهایت در سال ۱۳۶۶ پایگاه پهپادی در کرمانشاه و غرب کشور ایجاد شد.
البته در این سال یک فروند تلاش ۱ نیز در خاک عراق سقوط کرد و عراقی‌ها از حضور پهپادی ایران آگاهی پیدا کردند.
۲- خانواده پهپاد مهاجر
مهاجر بعنوان دومین خانواده پهپادی توسعه یافته در سپاه معرفی شده که ساخت آن در سال‌های دفاع مقدس آغاز شده و تا به حال در پنج نسل مختلف، طراحی و تولید شده است.
شهید علی اصغر مهاجر از شهدای پهپادی دوران دفاع مقدس که خانواده پهپادهای مهاجر به یاد این شهید نامگذاری شده است.
نسل های پهپاد مهاجر به صورت زیر است که در ادامه به معرفی مشخصات هر کدام از آنها می پردازیم :
- مهاجر ۱
- مهاجر ۲ و مهاجر ٢ نوین
- مهاجر ۳
- مهاجر ۴
- مهاجر ۶
برای کسب اطلاعات کاملتر از پهپاد مهاجر مقاله از دفاع مقدس تا به امروز با پهپاد مهاجر را مطالعه فرمایید.
۳- خانواده ابابیل
مراحل طراحی و ساخت پهپاد ابابیل در سال ١٣٦٥ یعنی دوران دفاع مقدس با انتقال به صنایع هواپیماسازی ایران آغاز شد.
در زمان جنگ از این پهپاد به منظور حمل مواد منفجره استفاده می شد با این محدودیت که پرنده قادر نبود مجدد مورد استفاده قرار گیرد و به عبارت دیگر یکبار مصرف بود.
این پرنده با توجه به شرایط و ضرورت‌های زمان جنگ تا سال ١٣٦٨ به صورت غیراستاندارد و یکبار مصرف با قابلیت حمل ٤٠ کیلوگرم مواد منفجره تولید شد.تا به امروز سه نسخه از پهپاد ابابیل رونمایی شده است.
۴- خانواده کرار
پهپاد کرار اولین پهپاد جت ایران است که دارای موتور توربوجت است و قادر است مواد منفجره با خود حمل و به سوی اهداف پیش‌بینی شده پرتاب کند.پهپاد کرار ساخت صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) به طور رسمی در روز صنعت دفاعی در سال ۱۳۸۹ رونمایی شد.
دو مأموریت اصلی این پهپاد در آن زمان، استفاده به عنوان هدف پرنده برای آزمایش سامانه های راداری و پدافندی و اجرای عملیات بمباران هوایی عنوان شد.تا امروز ۴ نسل از این پرنده بدون سرنشین معرفی شده است.
۵- خانواده صاعقه
پهپاد صاعقه اولین پهپاد بمب‌افکن ایرانی است و در واقع پهپادی است که با استفاده از تکنولوژی و مهندسی معکوس پهپاد آمریکایی RQ170 ساخته شده و قابلیت حمل ۴ بمب هدایت‌شونده سدید که هوشمند و نقطه‌زن هستند را دارد.
این پهپاد از کلاس سیمرغ(آرکیو ١٧٠ ایرانی) و مجهز به توربوفن پیستونی است و از نظر ابعاد، اندکی از مدل اصلی خود کوچکتر می‌باشد.
۶- خانواده پهپاد شاهد ۱۲۹
در سال ۱۳۸۰سازمان جهاد خودکفایی نیروی هوافضای سپاه تاسیس می‌شود و به دنبال آن حرکت جدی‌تری در حوزه تولید پهپاد آغاز می‌شود که در نهایت در سال ۱۳۸۳ ایده ساخت پهپاد شاهد ۱۲۳ مطرح می‌شود و یک سال بعد در سال ۱۳۸۴ نخستین پرواز این پهپاد انجام می‌شود.
سال ۱۳۸۵ پهپاد Shadow ۲۰۰ شکار می‌شود و یک سال بعد در ۱۳۸۶ خط تولید موتور دورانی بومی (ساخت موتور وانکل شاهد۷۸۳) راه‌اندازی شد. در سال ۱۳۸۸ پهپاد شاهد-۱۲۳ به تولید انبوه می‌رسد و پهپاد شاهد-۱۲۵ با موتور بومی دورانی هم تولید می‌شود.
در سال ۱۳۸۹پهپاد شاهد ۱۲۱ ساخته می‌شود و در سال ۱۳۹۰ این پهپاد به صحنه عملیات و گشت دریایی وارد می‌شود و اولین پرواز در شب آن هم ثبت می‌شود.
در همین سال پرواز نخستین پیش نمونه پهپاد شاهد ۱۲۹ هم انجام می‌شود. پیش نمونه پهپاد شاهد ۱۲۹ مجهز به ارابه فرود ثابت و فاقد قابلیت حمل سلاح، نخستین پرواز عملیاتی خود را در تاریخ ۱۳ تیر ماه ۱۳۹۱در رزمایش پیامبر اعظم-۷ انجام داد، بر فراز منطقه رزمایش و سایت پرتاب موشک‌های بالستیک نیروی هوایی سپاه در کویر لوت، این پهپاد فیلم پرتاب موشک‌های بالستیک را بطور زنده به تهران مخابره کرد
سال ۱۳۹۴ سال شکوفایی پهپاد شاهد ۱۲۹ است چراکه در این سال این پهپاد علاوه بر حضور در جبهه مقاومت، به بمب‌های هدایت شونده، سیستم ناوبری INS و آنتن ماهواره‌ای و امکان ارسال آنلاین تصاویر مجهز می‌شود و در ادامه نیز در سال ۱۳۹۶ پرواز موفق پهپاد شاهد ۱۲۹ با خلبان خودکار و امکان نشست و برخاست به صورت خودکار انجام می‌شود.
در سال ۱۳۹۷ با ارتقاء باندهای فرکانسی، امکان پرواز چند فروندی پهپادها فراهم می‌شود و در همین سال نیز ۲۰ هزار ساعت پروازی برای شاهد ۱۲۱ و ۱۵ هزار ساعت پرواز برای شاهد ۱۲۹ ثبت می‌شود.
۷- خانواده پهپاد شاهد ۱۷۱
سرآغاز تولد این خانواده از پهپادها سال ۱۳۹۰ و شکار پهپاد RQ-170 است که در سال ۱۳۹۱ با رمزگشایی کامل حافظه و بازیابی اطلاعات ثبت شده در حافظه پهپاد RQ-170 این کار ادامه یافت.
در سال ۱۳۹۳ ساخت نمونه ۱۵ درصد تسلط بر جزئیات ساخت و وایرینگ صورت گرفت و پس از آن هم نمونه ۴۰ درصد با موتور پیستونی (شاهد ۱۴۱) و تسلط بر کنترل و پرواز پیکربندی بال پرنده ساخته شد. در همین سال نمونه ۴۰ درصد با موتور جت (پهپاد شاهد ۱۶۱) هم تولید شد.
در سال ۱۳۹۴ طراحی و ساخت نمونه ۶۰ درصد پیستونی (پهپاد شاهد ۱۸۱) برای انجام عملیات شناسایی با ارتقاء دوربین‌های آن انجام شد و در ادامه نمونه ۶۰ درصد با موتور جت (پهپاد شاهد ۱۹۱) هم طراحی و ساخته شد. در همین سال تجهیز پهپاد شاهد ۱۹۱ به دو بمب هدایت شونده برای ماموریت رزمی انجام شد.
سال ۱۳۹۶ نمونه یک به یک پهپاد RQ-170 هم تحت عنوان پهپاد شاهد ۱۷۱ ساخته شد و در همین سال حضور عملیاتی پهپاد شاهد ۱۸۱ در عملیات لیلة القدر (حمله به مواضع تروریست‌های تکفیری در پاسخ به حمله تروریستی به مجلس شورای اسلامی) صورت گرفت.
در سال ۱۳۹۷ هم در عملیات ضربت محرم، پهپاد شاهد ۱۹۱ در عملیات ضربت محرم حضور یافت و در انتهای همین سال نیز پرواز همزمان ۵۰ فروندی پهپادهای شاهد ۱۸۱ و شاهد ۱۹۱ انجام شد.
تسلیحات پهپادها و بمب‌های سری مرصاد
علاوه بر معرفی پهپادها، تسلیحات و بمب‌های هوشمندی که توسط پهپادهای رزمی هم حمل می‌شود در این نمایشگاه به نمایش درآمده است. بر این اساس نیروی هوافضای سپاه یک خانواده از بمب‌های هوشمند را تحت عنوان «مرصاد» برای پهپادهای رزمی خود توسعه داده است که نمونه‌های مختلفی را در بر می‌گیرد و پیش از این با عنوان «سدید» از آنها یاد می‌شد.
بمب مرصاد 341
این بمب با وزن ۱۵ کیلوگرم، قابلیت هدف قرار دادن انواع اهداف ثابت و متحرک در شب و روز را با دقت ۱ متر دارد.
این بمب برای پهپاد شاهد ۱۲۹ توسعه یافته و قابلیت حمل ۴ تیر از بمب مرصاد ۳۴۱ را دارد.
بمب مرصاد 342
این بمب با وزن ۲۰ کیلوگرم قابلیت هدفگیری در روز و شب و به صورت شلیک کن و فراموش کن (Fire&Forget) را بر علیه اهداف ثابت و متحرک دارد.
این بمب برای حمل و پرتاب از پهپادهای شاهد ۱۳۳، شاهد ۱۸۱ و شاهد ۱۹۱ توسعه یافته و هرکدام از این پهپادها قابلیت حمل ۲ تیر از آن را دارند.
بمب مرصاد 343
این بمب با وزن ۲۵ کیلوگرم قابلیت هدف قرار دادن اهداف ثابت و متحرک را با دقت ۱ متر و در شب و روز دارد. این بمب برای پرتاب از پهپاد شاهد ۱۲۹ توسعه یافته است و با استفاده از جستجوگر تلویزیونی امکان ارسال زنده تصویر را هم دارد.
این بمب هم قابلیت شلیک کن و فراموش کن (Fire&Forget) دارد.
بمب مرصاد 345
این بمب هم با وزن ۲۵ کیلوگرم قابلیت هدف قرار دادن اهداف ثابت و متحرک را با دقت ۱ متر و در شب و روز دارد. از ویژگی‌های بارز آن قابلیت نصب سه نوع جستجوگر لیزری، تلویزیونی و حرارتی است.
سامانه های پدافند هوایی
در این نمایشگاه تعدادی از موشک‌ها و سامانه‌های پدافندی مانند HQ2 ـ سام 6 ، طبس ، طائر 3 و سوم خرداد معرفی شده است.
سامانه پدافند هوایی HQ2 (کپی چینی سامانه سام-2 روسی)
این سامانه پدافند هوایی که برای درگیری و انهدام اهداف هوایی در ارتفاع پست و متوسط است، توسط چین از روی نمونه روسی آن یعنی سام ۲ ساخته و در سال ۱۳۶۵ توسط کشورمان خریداری شده است.
سرعت موشک این سامانه معادل ۱۲۰۰ متر بر ثانیه است و از سوخت جامد در لحظه شلیک و از سوخت مایع برای طی مسیر استفاده می‌کند؛ همچنین راداری که هدایت این موشک را برعهده دارد بر روی باند S فعالیت دارد و فقط می‌تواند با یک هدف درگیر شود.
در زمان حملات هوایی به شهر‌ها در دوران دفاع مقدس، پدافند هوایی سپاه توانست یک فروند میگ ۲۵ عراقی را با استفاده از این سامان بر فراز فلاورجان اصفهان سرنگون کند.
سامانه پدافند هوایی سام 6
این سامانه پدافندی ارتفاع پایین برای درگیری و انهدام اهداف هوایی ارتفاع پست مورد استفاده قرار می‌گیرد و توسط خودروی شنی‌دار جابه‌جا می‌شود. سازنده این سامانه دفاع هوایی اتحاد جماهیر شوروی سابق است. سام ۶ در سال ۱۳۶۸ توسط نیرو‌های مسلح کشورمان خریداری شده و مورد استفاده قرارگرفته و می‌تواند مناطق حساس با وسعت زیاد را تحت پوشش قرار دهد.
سام ۶ دارای یک دستگاه رادار جستجو و ردگیر با باند فرکانسی C، تعداد چهار دستگاه سکوی پرتاب، دو دستگاه حمل و نقل و بارگیری موشک، یک دستگاه تست موشک، یک دستگاه خودروی فنی، یک دستگاه خودروی تولید و توزیع برق و همچنین دارای ۲۴ فروند موشک است که پس از شلیک با سرعت ۷۵۰ متر بر ثانیه به سمت اهداف حرکت می‌کند.
موشک طائر 2
موشک‌های طائر-2 که گفته می‌شود کپی موشک‌های سام ۶ شوروی سابق است، بردی معادل۵۰ الی ۷۵ کیلومتر دارد و از بدنه آلومینیومی با طول حدود شش متر و سرعت دستکم سه تا چهار برابر سرعت صوت با روش هدایت نیمه‌فعال راداری بهره می‌برد.
درباره این موشک اطلاعات زیادی وجود ندارد.
سامانه پدافند هوایی طبس
طبس با باند فرکانسی C، سامانه پدافند هوایی ارتفاع متوسط با ماموریت درگیری و انهدام انواع اهداف هوایی ارتفاع پست و متوسط بوده که توسط متخصصان کشورمان ساخته و در سال ۱۳۹۲ بکارگیری شده است.
از ویژگی‌های این سامانه می‌توان به قابلیت دریافت اطلاعات اهداف و نحوه مقابله با آنها تحت شبکه فرماندهی، امکان تامین امنیت هوایی کل کشور با هزینه کمتر، برد کشف اهداف از فاصله ۱۲۰ کیلومتری و توانایی مقابله با جمینگ‌های نویزی، فریب و اختلال اشاره کرد.
موشک‌های این سامانه از نوع طائر C۲ است که می‌تواند در ارتفاع ۲۵ کیلومتری با برد بیش از ۹۰ کیلومتر با اهداف مورد نظر درگیر شود.
سامانه پدافند هوایی سوم خرداد
سامانه پدافندی هوایی ارتفاع متوسط با ماموریت درگیری و انهدام انواع اهداف هوایی پست و متوسط است که توسط متخصصان کشورمان طراحی و ساخته و در سال ۱۳۹۳ بکارگیری شده است.
این سامانه پدافند هوایی، از فناوری آرایه فازی بهره می‌برد که توانایی تمرکز همزمان روی ۴ هدف و شلیک هشت موشک به طرف آنها را به این سامانه داده است. پدافند هوایی سوم خرداد از موشک پدافند هوایی صیاد ۲ بهره‌مند است که می‌تواند اهدافی در فاصله ۵۰ تا ۷۵ کیلومتری و ارتفاع ۲۵ تا ۳۰ کیلومتری را منهدم کند.
در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۳۹۸ یک فروند پهپاد نورثروپ گرومن آر کیو-۴ (گلوبال هاوک) که وارد حریم هوایی ایران شده بود در نزدیکی تنگه هرمز توسط سامانه پدافند هوایی سوم خرداد نیروی هوافضای سپاه منهدم شد.گفته می‌شود این سامانه شبیه سامانه پدافندی «بوک» روسی است.
در ویدئو زیر تصاویری از این پهپادها و تسلیحات را مشاهده می کنید:
منبابع :
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.